Bàn chân với lòng bàn chân bẹt là một dị tật phổ biến. Dị tật này khiến các dây thần kinh cột sống bị tổn thương nghiêm trọng và có ảnh hưởng đến sự phát triển sau này của trẻ. Khám bàn chân bẹt để phát hiện bệnh sớm giúp phục hồi chức năng bàn chân dễ dàng hơn.
Nguyên nhân khiến bàn chân bị bẹt
Hội chứng bàn chân bẹt ở trẻ thường xuất phát từ thói quen đi chân đất từ nhỏ, đi dép hoặc dép đế bệt.
Một số trẻ em bẩm sinh có bàn chân mềm có thể dẫn đến bàn chân bẹt. Vì cả cha mẹ và con cái đều có bàn chân bẹt trong nhiều gia đình, đây là một khiếm khuyết di truyền.
Gãy xương, các bệnh mãn tính về khớp hoặc thần kinh, béo phì, tiểu đường, lão hóa và mang thai đều là những yếu tố gây ra tình trạng bàn chân bẹt.
Theo thống kê, có khoảng 30% dân số bị chứng bàn chân bẹt, tùy theo mức độ mà có kèm theo giãn hoặc rách gân chày sau. Bàn chân bẹt thoạt đầu không gây đau nhưng nếu khung xương không đủ vững chắc để chống chọi với sự mất cân bằng, người bệnh sẽ bị đau mắt cá chân, đau đầu gối, đau hông, đau thắt lưng.
Nhận biết hội chứng bàn chân bẹt ở trẻ em
Thông thường, trẻ em dưới hai tuổi đã có triệu chứng bàn chân bẹt, nhưng từ ba tuổi, vòm bàn chân bắt đầu hình thành, vì vậy cha mẹ có thể bắt đầu kiểm tra con mình khi trẻ được ba tuổi, bằng cách:
- Làm ướt bàn chân của trẻ (tốt nhất là bằng nước màu): sau đó yêu cầu trẻ đặt chân cần in lên một tờ giấy trắng, bìa cứng, hoặc sàn gạch để có thể nhìn thấy rõ dấu chân. Nếu toàn bộ bàn chân hiện rõ trên bề mặt in, rất có thể trẻ bị bàn chân bẹt. Tuy nhiên, bố mẹ có thể yên tâm nếu phần in có khe hở nhỏ theo hình cung cong.
- Cho trẻ đạp trên cát: nếu cát lún và hình ảnh bàn chân của trẻ có đường cong thì chân trẻ bình thường; nếu trẻ có thể in toàn bộ bàn chân trên cát, trẻ có thể bị bàn chân bẹt.
- Khi trẻ đang đứng trên mặt phẳng: hãy đặt các ngón tay của bố mẹ trực tiếp dưới lòng bàn chân của trẻ; nếu các ngón tay của cha mẹ không vào được lòng bàn chân của trẻ thì trẻ có thể bị bàn chân bẹt.
Các triệu chứng và biến chứng của hội chứng bàn chân bẹt
Khi người có bàn chân bẹt bước đi, mép trong của bàn chân (phần vòm) ép xuống đất, dần dần làm biến dạng bàn chân. Khi chạy, nhảy hoặc tham gia các môn thể thao dễ bị ngã, bị thương do chân không đủ linh hoạt khi chạm đất, gót bị vẹo và bàn chân hướng vào trong, nguy hiểm đến khớp cổ chân và khớp gối.
Hơn nữa, bàn chân bẹt có thể gây biến dạng cơ xương khớp do có cấu trúc nghiêng quá mức, hoặc gót chân bị cong về một bên làm thay đổi toàn bộ trục chi dưới dẫn đến hiện tượng xoay chân dưới. Đầu gối cũng di chuyển vào trong.
Khi nào phải phẫu thuật bàn chân bẹt
Trẻ em dưới 8 tuổi không cần phẫu thuật, trừ khi mắc dị tật nghiêm trọng. Cần thực hiện phẫu thuật trong một số trường hợp hiếm hoi đối với trẻ trên 8 tuổi bước vào thời kỳ tăng trưởng nhanh và quá trình hình thành gân Achilles ngắn hơn bình thường.
Sau quá trình phẫu thuật, bạn cần thực hiện các bài tập giúp hồi phục cho trẻ với các máy vật lý trị liệu thích hợp. Việc phục hồi đúng cách sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ của trẻ trong tương lai.
